Erken Menopoz Nedir?
Yunanca mens (ay) ve pause (durmak) sözcüklerinden türeyen menopoz ergenlik gebelik gibi kadınların hayatında önemli bir yere sahiptir. Menopoz döneminde kadınlarda yumurtalıklardaki folikül miktarı azaldığı için buna bağlı olarak östrojen miktarında azalma görülmektedir. Zaman içerisinde östrojen üretimi kesilir ve yumurtalıklarda küçülme meydana gelir. Buna bağlı olarak da adet döngüsü kesilir. Menopoz yaşı dünya genelinde 45 55 olarak tanımlansa da ülkemizde 46 – 48 yaş aralığındaki kadınlarda görülmektedir.

45 yaş sonrası doğal menopoz iken daha erken menopoza girenler için erken menopoz kavramı kullanılır. Otoimmün hastalıklar, radyoterapi, kemoterapi, enfeksiyonlar, çevresel nedenler, kürtaj ve düşükler, sık gebelik, aşırı şişmanlık, hipotiroidizm gibi nedenlerden erken menopoz mümkündür.

Bazı cerrahi operasyonlar kadınlarda erken menopoza sebep olabilmektedir. Adet gören kadınlarda yumurtalıkların ya da rahmin cerrahi operasyonlar ile alınması adet kesilmesine dolayısıyla menopoza sebep olmaktadır. Radyasyon ve kemoterapi tedavileri de menopoza yol açabilmektedir.

Erken Menopoz Döneminde Hamile Kalmak Mümkün mü?
Menopoz sonrası hamilelik zor da olsa mümkündür. Çünkü yumurta hücreleri tamamen tükenmiş değildir. Bu sebeple genç kadınlarda hamilelik kendiliğinden ya da tüp bebek yöntemi ile gerçekleşebilmektedir. Yüksek FSH seviyesine sahip kadınların hamile kalma ihtimalinin düşük olduğu bilinse de sadece FSH seviyesine bakarak karar verilmemesi gerekmektedir.

Hormon testleri ve ultrason gibi yöntemlerle yumurtalıkların değerlendirilmesi yapılabilse de hamilelik şansının belirlenme olasılığı düşüktür. Klinik testler sonucunda yumurtalarda azalma tespit edilen bireylerde gebe kalma şansları yumurtlama tedavi yöntemleri ile arttırılabilmektedir. Ancak bu tedaviye zaman kaybedilmeden hemen başlanılması önem taşımaktadır. Anne adayının yaşı en önemli faktördür.

Ailede erken menopoz öyküsü bulunanların özellikle hamileliği ertelememesi gerekmekte ancak kadınlar birçok sebeple evlilik ya da hamileliği erteleyebilmektedirler. Erken menopoza girmiş kadınlarda yumurtaların ya da yumurtalıkların dondurulması yöntemi ile doğurganlık kaybolsa da kendi yumurtaları ile hamile kalınabilmektedir. Sigara kullanımından kaçınma, iyi beslenme, yumurtalıklar üzerinde yapılan cerrahi tedavilerin niteliği ve tekniğinin iyi belirlenmesi, tüberküloz ve kabakulak gibi enfeksiyon hastalıklarının kontrolü gibi daha birçok faktöre gereken özeni göstererek erken menopozun önüne geçilebilmektedir.